🇨🇦 Bill C-2 (Strong Borders Act) là gì?
Bill C-2 là dự luật liên bang (chưa phải luật) do Chính phủ Canada trình ngày 03/06/2025. Mục tiêu: tăng cường an ninh biên giới, chống tội phạm xuyên quốc gia, cập nhật quy định về chia sẻ thông tin - hoá chất dùng để sản xuất ma tuý - tuân thủ tài chính, và điều chỉnh một số điều của IRPA liên quan hồ sơ/ giấy tờ di trú và tính không đủ điều kiện với một số yêu cầu tị nạn.
Tình trạng hiện tại (11/11/2025): đang ở Đọc Lần Hai tại Hạ viện, nên chưa phải luật, chưa có Royal Assent.
“Bill” (Dự luật) là một đề xuất luật, tức là văn bản dự thảo được trình trước Hạ viện hoặc Thượng viện để xem xét, thảo luận, sửa đổi và thông qua.
- Mỗi Bill đều có mã số (ví dụ: Bill C-2, Bill S-5).
- Ký hiệu C- nghĩa là dự luật được trình tại Hạ viện (House of Commons),
ký hiệu S- nghĩa là dự luật được trình tại Thượng viện (Senate).
Một Bill có thể trải qua tới 7 giai đoạn trước khi trở thành luật:
- Giới thiệu - First Reading
- Second Reading (đọc lần hai, thảo luận nguyên tắc)
- Ủy ban xem xét chi tiết (Committee stage)
- Báo cáo trở lại Hạ viện (Report stage)
- Third Reading (thông qua lần cuối ở Hạ viện)
- Thượng viện xem xét (tương tự ba lần đọc)
- Royal Assent (Chuẩn y Hoàng gia). Trước khi có Royal Assent, Bill chưa phải là luật, chỉ là đề xuất.
Những phần của Bill C-2 liên quan trực tiếp đến di trú:
PHẦN 8 - IRPA (hồ sơ & giấy tờ di trú)
- Cho phép viên chức “chấm dứt xử lý hồ sơ” trong hoàn cảnh được quy định.
- Tách bạch: giấy tờ di trú đã cấp (visa, work/ study permit, eTA, PR card…) có thể bị hủy/ đình chỉ/ điều chỉnh theo lệnh vì lợi ích công cộng (có phạm vi, thời hạn, ngoại lệ và quy trình kèm theo).
- Nghĩa vụ với người đang nắm giấy tờ: trả lời trung thực, xuất trình giấy tờ/bằng chứng, có mặt kiểm tra (cả y tế) khi được yêu cầu.
👉 Lưu ý thuật ngữ rất quan trọng: “Hồ sơ đang nộp” (application in process) ≠ “giấy tờ di trú đã cấp” (immigration document).
Phần 8 quy định cả hai cơ chế nhưng mục tiêu khác nhau:
- Quản lý intake/ xử lý hồ sơ (có thể tạm ngưng/ không nhận/ chấm dứt xử lý đơn).
- Đụng tới giấy tờ đã cấp (có thể hủy/ đình chỉ/ điều chỉnh tài liệu đang hiệu lực theo lệnh vì lợi ích công cộng).
PHẦN 9 - IRPA (Ineligibility - không đủ điều kiện)
Bổ sung các trường hợp không đủ điều kiện chuyển hồ sơ đến IRB, gồm:
- Nộp đơn tị nạn muộn hơn 1 năm kể từ lần nhập cảnh đầu tiên (sau 24/06/2020).
- Nhập cảnh dọc biên giới đất liền Canada-Mỹ (kể cả vùng nước lân cận) không qua cửa khẩu, rồi nộp tị nạn quá thời hạn trong quy định.
- Có điều khoản chuyển tiếp để xác định mốc áp dụng/không áp dụng cho các đơn nộp trước/sau ngày dự luật được trình.
Kết luận
Tình trạng hiện tại: Tính đến 11/11/2025, Bill C-2 (Strong Borders Act) vẫn đang ở giai đoạn Đọc Lần Hai tại Hạ viện Canada, chưa được thông qua và chưa có Royal Assent, nên chưa có bất kỳ điều khoản nào trong dự luật được áp dụng. Bạn có thể theo dõi tiến trình cập nhật chính thức tại LEGISinfo - Parliament of Canada.
Ý nghĩa với người nộp hồ sơ di trú:
- “Chấm dứt xử lý hồ sơ” chỉ áp dụng với đơn đang xét (applications) trong các hoàn cảnh được quy định cụ thể.
- “Hủy / đình chỉ / thay đổi” chỉ áp dụng với giấy tờ di trú đã được cấp (visa, permit, eTA, PR card…) theo lệnh vì lợi ích công cộng, có phạm vi, thời hạn và ngoại lệ rõ ràng.
- Đây là khung quyền hạn hành chính, không đồng nghĩa với việc hủy hàng loạt hồ sơ di trú đang nộp, trừ khi có lệnh cụ thể được ban hành.
Về thông tin lan truyền “hồ sơ Start-Up Visa bị hủy hàng loạt”:
- Dự luật không có điều khoản nào quy định việc tự động hủy hàng loạt hồ sơ SUV đang xử lý.
- Bill C-2 chỉ thiết lập cơ chế pháp lý để chính phủ tạm ngưng tiếp nhận, tạm đình chỉ xử lý hoặc hủy giấy tờ đã cấp khi cần, vì lý do lợi ích công cộng, ví dụ: gian lận hệ thống, tấn công mạng, hoặc sự cố an ninh.
Lưu ý cập nhật: Vì tiến trình lập pháp có thể thay đổi, bài này cập nhật đến ngày 11/11/2025. Khi Bill C-2 chuyển sang giai đoạn Ủy ban, Thượng viện hoặc Royal Assent, sẽ có cập nhật bổ sung để bảo đảm nội dung luôn chính xác.
